Postępowanie spadkowe i kwestie związane ze spadkobraniem to ta część prawa, z którą praktycznie każdy będzie musiał zetknąć się w swoim prywatnym życiu. Sprawy o stwierdzenie nabycia spadku są bardzo zróżnicowane. Gdy wola wszystkich spadkobierców co do sposobu nabycia spadku jest taka sama, mogą one zakończyć się na jednorazowej wizycie u notariusza. Gdy dziedziczenie budzi większe kontrowersje, np. z uwagi na podważenie testamentu proces spadkowy może ciągnąć się przed sądem wiele lat.
Czasem zdarza się jednak, że spadkobiercy nie są zainteresowani objęciem spadku. Przyczyn takiego stanu rzeczy może być wiele, choć najczęściej spotykamy się z tym w sytuacji, gdy spadkodawca pozostawił po sobie znaczne długi. Żeby odpowiedzialność za długi spadkowe nas nie dosięgnęła, koniecznym jest w takim wypadku odrzucenie spadku, ewentualnie zrzeczenie się dziedziczenia, co jednak zdarzyć może się jedynie za życia spadkodawcy i nie jest przedmiotem dzisiejszych rozważań. W niniejszym wpisie odpowiemy sobie natomiast m.in. na pytania jak odrzucić spadek po śmierci? Ile czasu jest na odrzucenie spadku?, czy jakie są konsekwencje odrzucenia spadku?
Jak odrzucić spadek u notariusza?
Cała procedura odrzucenia spadku może bez problemów odbyć się przed notariuszem. W tym celu należy umówić się na wizytę w kancelarii notarialnej, celem sporządzenia stosownego aktu notarialnego. Na wizytę u notariusza należy zabrać ze sobą dokumenty do odrzucenia spadku tj. dokument tożsamości oraz odpis aktu zgonu spadkodawcy, w bardziej złożonych stanach faktycznych może być koniecznym przygotowanie również innych dokumentów. Sama wizyta w kancelarii notarialnej celem odrzucenia spadku nie powinna zająć więcej niż około 30 minut.
Odrzucenie spadku przed notariuszem to jednak nie jedyna możliwość, czynność taką można wykonać również przed sądem. Jak odrzucić spadek w sądzie? Nie jest to w najmniejszym stopniu nawet skomplikowane. Spadek przed sądem można odrzucić ustnie do protokołu lub przesyłając stosowne oświadczenie w formie z podpisem notarialnie poświadczonym. Możliwym jest również odrzucenie spadku przed sądem w toku postępowania o stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym.
Ile kosztuje odrzucenie spadku?
Opłaty związane z odrzuceniem spadku nie są znaczne. W przypadku odrzucenia spadku przed notariuszem taksa notarialna wynosi maksymalnie 50,00 zł, do kwoty tej należy doliczyć opłatę 6,00 zł od każdej rozpoczętej strony odpisu aktu (z reguły odpis takiego aktu ma nie więcej niż 2-3 strony). W przypadku odrzucenia spadku przed sądem opłata jest nieco wyższa i wynosi 100,00 zł. Opłatę należy uiścić w znakach sądowych lub przelewem na rachunek bankowy prowadzony dla właściwego sądu.
Co się dzieje po odrzuceniu spadku?
Jakie są konsekwencje odrzucenia spadku? Osoba, która skutecznie odrzuciła spadek, jest traktowana jakby nie dożyła jego otwarcia. Oznacza to, że spadkobierca taki jest wyłączony z dziedziczenia i nie przysługują mu żadne prawa do spadku, jak również nie odpowiada za ewentualne długi spadkowe.
Czy można odrzucić spadek po terminie?
Termin na odrzucenie spadku jest ściśle unormowany w przepisach prawa. Zgodnie z art. 1015 KC § 1 KC oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. W praktyce w większości wypadków (zwłaszcza w stosunku do bliskiej rodziny) przyjmuje się, że termin ten rozpoczyna bieg od dnia śmierci spadkodawcy.
Co jednak jeżeli przekroczymy termin sześciu miesięcy? Zgodnie z art. 1015 KC § 2 KC brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Czy można odrzucić spadek po terminie? Jest to dość trudne i w praktyce rzadko spotykane, jednakże nie zupełnie niemożliwe. Zgodnie z art. 1019 KC § 2 KC spadkobierca, który pod wpływem błędu lub groźby nie złożył żadnego oświadczenia w terminie, może w powyższy sposób uchylić się od skutków prawnych niezachowania terminu. W praktyce więc żeby odrzucić spadek po terminie musimy przekonać sąd, że niedochowanie terminu nastąpiło w wyniku błędu lub groźby, a od wyprowadzenia z błędu lub ustania stanu obawy nie upłynął okres dłuższy niż rok.
W takich sytuacjach warto skonsultować się z prawnik spadkowy Warszawa, który specjalizuje się w sprawach spadkowych. Kancelaria Warszawa oferuje kompleksową pomoc w tego typu kwestiach.
