Konflikty dziedziców

Data

Konflikty dziedziców

Konflikty wśród spadkobiorców zdarzają się niezwykle często. Nic dziwnego, bowiem sprawy spadkowe budzą dużo emocji. W związku z tym w sprawach spadkowych warto skorzystać z porady specjalistów. Kancelaria prawna Warszawa zajmuję się sprawami o podział majątku, a nasi prawnicy znają sposoby na rozwiązanie sporów spadkowych.

Jakie są najczęstsze przyczyny konfliktów między spadkobiercami?

Przyczyny konfliktów w procesie dziedziczenia mogą mieć różne źródła. Najczęstsze przyczyny sporów to:

Wydziedziczenie – wydziedziczenie któregoś ze spadkobiorców często prowadzi do podważania ważności testamentu

Powiększenie kręgu spadkobiorców – zdarza się, że niespodziewanie na mocy testamentu dziedziczy także osoba trzecia lub też na mocy ustawy lub testamentu dochodzą do dziedziczenia dzieci pozamałżeńskie, co może rodzić spory

Nierówność dziedziczenia – jeden lub kilkoro spadkobierców czuje, że ich udziały są zbyt małe lub też mają poczucie niesprawiedliwości co do podziału majątku spadkowego

Niejasności w testamencie – jeśli testament zawiera niejasne zapisy, może to prowadzić do interpretacyjnych sporów między spadkobiercami

Kontynuacja istniejących konfliktów rodzinnych lub osobistych – istniejące napięcia i konflikty w rodzinie mogą się nasilić w procesie dziedziczenia, szczególnie jeśli wiążą się z poczuciem niesprawiedliwości lub podejrzeń o ukrywanie majątku.

Jakie są kroki do podjęcia w przypadku konfliktu między spadkobiercami?

Rozwiązanie sporów dziedziców to nieraz złożony proces. Pierwszym krokiem, jaki należy uczynić w przypadku uregulowania sytuacji prawnej po śmierci danej osoby, to dokonać stwierdzenia nabycia spadku. Stwierdzenia nabycia spadku (aktu poświadczenia dziedziczenia) można dokonać przed notariuszem lub też przed sądem. W stwierdzeniu nabycia spadku stwierdza się jedynie – w jakich częściach (ułamkach) poszczególne osoby zostają powołane do spadku. Następnie, gdy już wiemy komu, w jakiej części przypadku spadek należy dokonać podziału majątku spadkowego. Można dokonać tego w sądzie, ale także w drodze umowy między wszystkimi współspadkobiercami. Jeżeli chcemy zgodnie dokonać podziału, to zgoda musi obejmować formę podziału oraz sposób jego przeprowadzenia. Jeżeli chociażby jeden ze spadkobierców nie wyrazi zgody na taki podział, nie można go dokonać w formie umowy, a sprawę należy skierować do sądu.

Kto może być uczestnikiem sporu dziedziców?

Jeżeli chodzi o postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku to uczestnikami tego postępowania, są wszyscy spadkobiercy testamentowi i ustawowi. Postępowanie to toczy się w trybie nieprocesowym. Sąd w toku tego postępowania nie dzieli spadku, a jedynie określa, kto będzie dziedziczył po zmarłym i w jakim udziale. Natomiast co do sprawy o dział spadku to wniosek o jej wszczęcie może złożyć każdy, kto jest spadkobiorcom, ale także inna osoba zainteresowana dokonaniem podziału majątku spadkowego, np. wierzyciel jednego ze spadkobierców.

Doświadczony adwokat prawo spadkowe Warszawa udzieli odpowiedzi na wszystkie nurtujące Państwa pytania. Jak działać gdy po śmierci spadkodawcy nie można się porozumieć w kwestiach spadkowych?  Jak uniknąć sporów między dziedzicami? Skontaktuj się z nami: 696 377 482.

Czy konflikty dziedziców można rozwiązać bez udziału prawnika?

Jeżeli spadkobiorcy są zgodni co do tego komu, w jakiej części przypadnie spadek, możliwe jest przeprowadzenie tego procesu bez udziału prawnika. Warto jednak skorzystać z porady prawnej, chociażby z tego względu, aby poznać analizę prawną naszej sytuacji i aby określić czy dane porozumienie jest dla nas korzystne. 

Jeżeli między spadkobiorcami czy też „niedoszłymi” spadkobiorcami istnieje konflikt trudno, jest osiągnąć porozumienie. Udział prawnika, osoby niezwiązanej emocjonalnie ze spadkobiorcami, daje możliwość skuteczniejszego przeprowadzenia negocjacji. Sprawy spadkowe często bowiem wiążą się z ogromnymi emocjami, dlatego też warto skorzystać z pomocy prawnika, który zarówno wyjaśni wątpliwe kwestie pod względem prawnym, ale również jego udział może spowodować ostudzenie emocji i konstruktywną rozmowę.

Jakie są najskuteczniejsze metody rozwiązywania sporów dziedziców?

Nie ma niestety jednej odpowiedzi na pytanie – jak rozwiązać konflikt między spadkobiercami. Wiele zależy od okoliczności danej sprawy. Rozwiązywanie sporów w sprawach spadkowych może być skomplikowane, ale istnieją różne metody, które mogą pomóc spadkobiercom znaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie. Jeżeli bezpośrednie rozmowy i negocjacje nie przynoszą rezultatu, sposobem na rozwiązanie konfliktu dziedziców są m.in. mediacje. Mediacja jest procesem, w którym neutralna trzecia strona, czyli mediator, pomaga spadkobiercom porozumieć się i osiągnąć ugodę.

Często także rola prawnika w rozwiązywaniu konfliktów dziedziców może okazać się kluczowa. Skierowanie się po pomoc do prawnika może pomóc w osiągnięciu konsensusu. Prawnicy specjalizujący się w dziedzinie prawa spadkowego mogą pomóc spadkobiercom zrozumieć ich prawa i doradzić, jakie są możliwe rozwiązania, szanse i ryzyka w danej sytuacji. Negocjacje ze spadkobiorcami mogą być także prowadzone przez prawnika, któremu udzielimy stosownego pełnomocnictwa.

Oczywiście sposobem na rozwiązanie sporu między dziedzicami jest także proces sądowy. Sąd może podjąć decyzję w sprawie spornych kwestii i wydać wyrok, który będzie obowiązujący dla wszystkich stron.

Należy pamiętać, że skuteczne metody rozwiązywania sporów dziedziców bywają różne. Wybór metody rozwiązania sporu w sprawach spadkowych zależy od indywidualnych okoliczności danej sytuacji oraz preferencji i potrzeb spadkobierców. Każdorazowo warto starać się wypracować satysfakcjonujące wszystkich rozwiązanie – negatywne skutki konfliktów w procesie spadkowym przemawiają za tym, żeby konflikty dziedziców rozwiązywać w miarę możliwości polubownie.

Kiedy warto skorzystać z mediacji w sprawie konfliktu dziedziców?

Z pewnością mediacja w przypadku konfliktów dziedziców i wszelkimi sporami na tle kwestii spadkowych może przyczynić się do zakończenia sprawy. Jednak co istotne, aby mediacje doszły do skutku, chęć ich podjęcia muszą wyrazić same strony konfliktu. Nikt nie zmusi nikogo (nawet sąd) do uczestnictwa w mediacjach. Szczególnie warto skorzystać z mediacji, kiedy stanowiska Stron są zbliżone. Przykładowo Strony spierają się jedynie w zakresie wartości poszczególnych składników spadkowych i wysokości spłat.

Czy sąd może pomóc w rozwiązaniu konfliktu dziedziców?

Oczywiście, kierując sprawę do sądu, sąd rozstrzygnie w przedmiocie złożonego wniosku. Z orzeczenia sądu w przypadku konfliktu między spadkobiorcami zwykle nie są zadowoleni wszyscy spadkobiorcy. Jednak prowadzi ono przede wszystkim do uporządkowania spaw po zmarłym. Co więcej, Sąd w trakcie postępowania sądowego często namawia strony do zawarcia ugody. Zawarcie takiej ugody przed sądem zwykle znacząco skraca całe postępowanie, ale bywa tańsze niż toczenie dalszego procesu czy też dokonanie podziału spadku przed notariuszem.

Jakie są konsekwencje nieuregulowanego sporu dziedziców?

Co do zasady nie ma obowiązku dokonywania stwierdzenia nabycia spadku czy też działu spadku. Jednak prędzej czy później staje się to koniecznością, aby móc rozporządzać majątkiem spadkowym. Przykładowo bez stwierdzenia nabycia spadku nie sprzedamy nieruchomości wchodzącej w skład spadku. W przypadku zaciągnięcia kredytu banki także konieczne jest okazanie bankowi aktu poświadczenia dziedziczenia lub postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku. Takich sytuacji jest wiele, dlatego też jeżeli spory dziedziców o majątek spadkowy trwają i brak jest perspektyw na ich ugodowe rozwiązanie, to nie należy zbyt długo wstrzymywać się ze skierowaniem sprawy do sądu. Tym bardziej że postępowanie sądowe może trwać kilka lat.

Czy istnieją alternatywne sposoby rozstrzygania sporów dziedziców poza sądem?

Jeżeli spadkobiorcy są zgodni we wszelkich kwestiach spadkowych, to nie trzeba kierować sprawy do sądu. Notariusz może sporządzić akt poświadczenia dziedziczenia, w którym wskaże osoby powołane do spadku wraz z ich udziałem w majątku spadkowym. Przed notariuszem lub w formie pisemnej można także dokonać podziału majątku spadkowego.

Należy także zaznaczyć, że jeżeli w skład spadku wchodzi nieruchomość, to umowa o dział spadku musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Konflikty rodzinne w procesie dziedziczenia często uniemożliwiają jednak ugodowe zakończenie sprawy i wymagają skierowania sprawy do sądu.

Mecenas Adam Lutkowski

Mecenas Adam Lutkowski

Mecenas Adam Lutkowski jest Prezesem Zarządu w Kancelarii Prawnej Homines. Prawo ukończył na wydziale Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji. Specjalizuje się w szeroko rozumianym prawie cywilnym, ze szczególny uwzględnieniem zagadnień związanych z rozwodami, spadkami oraz upadłością konsumencką. Jako zwolennik stałego rozwoju podjął również studia na warszawskiej uczelni - „Wszechnicy Polskiej” Akademii Nauk Stosowanych, gdzie ukończył filologię hiszpańską. Uczestnik wielu konferencji naukowych z zakresu prawa, nieustannie poszerzający swoje kompetencje. Obecnie pracuje nad rozprawą doktorską kończącą się nadaniem naukowego stopnia doktora nauk prawnych.