Władza rodzicielska co do zasady przysługuje obydwojgu rodziców. Z różnych przyczyn może się jednak zdarzyć, że stan taki jest niemożliwy do utrzymania lub też nie jest zasadnym żeby obydwoje z rodziców mieli utrzymywać władzę rodzicielską nad dziećmi w równym stopniu. W takim wypadku może dojść do sytuacji, w której uruchomiona zostanie tzw. procedura ograniczenia władzy rodzicielskiej.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej to nic innego jak odebranie jednemu (lub obydwojgu) z rodziców pewnej części uprawnień związanych z władzą rodzicielską. To, w jaki sposób władza rodzicielska zostanie ograniczona, zależy od konkretnego przypadku. Każdorazowo jednak sąd będzie miał na uwadze dobro dziecka, jako wartość pierwszoplanową. W założeniu ograniczenie władzy rodzicielskiej nie ma na celu pognębienia rodziców, a raczej zapewnienia bezpieczeństwa dziecku i stabilizacji rodzinie.
Kiedy sąd może ograniczyć władzę rodzicielską? Jakie są skutki prawne ograniczenia władzy rodzicielskiej? Ograniczenie władzy rodzicielskiej a opieka nad dzieckiem – jakie zależności zachodzą między tymi pojęciami?
Jakie są przyczyny ograniczenia władzy rodzicielskiej?
Zasadniczo odpowiadając na pytanie, jakie są przyczyny ograniczenia władzy rodzicielskiej wskazać należy, że dzielą się one na dwie podstawowe grupy. Pierwszą grupę stanowią tzw. sytuacje niezawinione, tzn. takie, gdy rodzic nie może w należyty, pełny sposób sprawować opieki nad dzieckiem nie z własnej winy. Klasycznym przykładem takiej sytuacji może być ciężka choroba, wymagająca długiej hospitalizacji lub też utrudniająca rodzicowi samodzielną egzystencję.
Konsekwentnie, drugą grupą przypadków są sytuacje, w której ograniczenie władzy rodzicielskiej następuje z przyczyn zawinionych przez rodzica. Możemy tu wymienić m.in. takie sytuacje jak stosowanie przemocy psychicznej lub fizycznej wobec dziecka, czy też nadużywanie alkoholu.
Kiedy sąd decyduje o ograniczeniu władzy rodzicielskiej?
Sąd decyduje o ograniczeniu władzy rodzicielskiej w postępowaniu, które wszczęte być może zarówno na wniosek, jak i z urzędu. Każdorazowo sąd powinien szczegółowo zbadać konkretną sprawę pod kątem tego, czy interes dziecka jest naruszony. Sąd bada, czy w konkretnym stanie faktycznym istnieje zagrożenie dla dziecka, na skutek pozostawienia rodzicom pełni władzy rodzicielskiej. Jeżeli dojdzie do takiego przeświadczenia, ma obowiązek ograniczyć władzę rodzicielską w stopniu odpowiadającym dobru dziecka i okolicznościom danej sprawy.
Jakie skutki ma ograniczenie władzy rodzicielskiej dla rodziców i dziecka?
Ograniczenie władzy rodzicielskiej – skutki i przepisy. Konsekwencje ograniczenia władzy rodzicielskiej zależne są od tego jak znacząco zostanie ograniczona ta władza. Zdarza się, że sąd ogranicza władzę rodzicielską do współdecydowania o istotnych kwestiach dotyczących dziecka, jak np. kierunki kształcenia, leczenie, czy wyjazdy zagraniczne na dłuższy czas. W skrajnych przypadkach władza rodzicielska może być ograniczona jedynie do bycia informowanym o sprawach dotyczących dziecka. W takim wypadku rodzic w ogóle nie będzie mógł już współdecydować o jego życiu.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej a prawa dziecka – każdorazowo sąd orzekając o ograniczeniu władzy rodzicielskiej ma na uwadze dobro dziecka. W praktyce więc orzeczenie o ograniczeniu władzy rodzicielskiej nigdy nie powinno doprowadzić do sytuacji, w której prawa dziecka są naruszone w najmniejszym choćby stopniu.
Jakie przepisy regulują ograniczenie władzy rodzicielskiej?
Kwestie władzy rodzicielskiej znalazły się w art. 92 – 112 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego. Przepisy dotyczące ograniczenia władzy rodzicielskiej uregulowane zostały w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Kwestie ograniczenia władzy rodzicielskiej znalazły się w art. 107 KRO.
Przepis ten stanowi, w ust. 1 o procedurze orzekania o powierzeniu wykonywania władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom, którzy żyją w rozłączeniu. W takim wypadku koniecznym jest określenie przez rodziców sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Rodzice powinni przy tym przedstawić sądowi pisemne porozumienie, zgodne z dobrem dziecka.
Art. 107 ust. 2 KRO normuje sytuację, w której orzeczona zostaje decyzja sądu o ograniczeniu władzy rodzicielskiej. Zgodnie z tym przepisem sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.
Kancelaria rozwody Warszawa oferuje kompleksową pomoc w tego typu kwestiach.