Rozwód kościelny – powody umożliwiające rozwiązanie małżeństwa

Data

Rozwód kościelny - powody umożliwiające rozwiązanie małżeństwa

Wiele osób zastanawia się jak uzyskać rozwód kościelny? Po prawdzie jest to niemożliwe, ponieważ prawo kanoniczne nie przewiduje instytucji rozwodu małżeństwa kościelnego. Istnieją jednak pewne warunki rozwiązania małżeństwa przez Kościół, z tym zastrzeżeniem, że w takim wypadku mówimy o stwierdzeniu nieważności małżeństwa kościelnego. Stąd też pojęcie rozwód kościelny, pojawiające się w niniejszym tekście należy traktować czysto umownie i pamiętać, że w istocie chodzi o stwierdzenie nieważności sakramentu małżeństwa.

Rozwód kościelny powody – jak uzyskać rozwód kościelny? Czy rozwód kościelny jest możliwy w przypadku niewierności małżeńskiej? Jakie są najczęstsze przyczyny unieważnienia małżeństwa kościelnego? Na powyższe, i inne pytania, odpowiedź znajdziecie Państwo w niniejszym wpisie.

Jakie są przyczyny, które umożliwiają uzyskanie rozwodu kościelnego?

Jakie są kanoniczne przeszkody w małżeństwie, które mogą prowadzić do rozwodu kościelnego? Na początku ponownie warto przypomnieć, że termin rozwód kościelny nie jest poprawny z formalnego punktu widzenia, prawo kanoniczne przewiduje bowiem stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego. Prawo kanoniczne a rozwód kościelny — stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego wymaga wykazania, że małżeństwo takie w istocie nie istniało, ponieważ nie zostało ważnie zawarte.

Prawo kanoniczne wymienia konkretne przyczyny stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego, dzieląc je na cztery podstawowe przesłanki: 

  • niezdolność konsensualna,  
  • brak formy kanonicznej,
  • przyczyny zrywające,
  • wady zgody małżeńskiej.

 

Chyba najistotniejszą stwierdzenia nieważności małżeństwa w prawie kanonicznym jest tzw. niezdolność konsensualna. Prościej tłumacząc, jest to sytuacja, w której nie doszło do wyrażenia zgody małżeńskiej na zawarcie małżeństwa, w sposób wymagany przez prawo kanoniczne. W rzeczywistości niezdolność konsensualna występuje głównie w wypadku wystąpienia różnego rodzaju chorób psychicznychupośledzenia umysłowego.

Brak formy kanonicznej stanowi kolejną przesłankę przemawiającą za stwierdzeniem nieważności małżeństwa kościelnego. Przesłanka ta występuje jeżeli sakrament udzielenia ślubu przebiegał niezgodnie z zasadami prawa kanonicznego – tj. m.in. sakrament został udzielony przez osobę niemającą do tego uprawnień.

Kolejną przyczyną, umożliwiającą stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego są tzw. przyczyny zrywające. Wszystkie te przyczyny znaleźć możemy w prawie kanonicznym,  a zaliczamy do nich m.in. zbyt młody wiek (poniżej 16 lat dla mężczyzn, poniżej 14 lat dla kobiet), niemoc płciowa (uprzednia i trwała impotencja), pokrewieństwo w linii prostej, a w linii bocznej do czwartego stopnia pokrewieństwa, powinowactwo w linii prostej.

Ostatnią przesłanką przemawiającą za stwierdzeniem nieważności małżeństwa kościelnego są tzw. wady zgody małżeńskiej. Mamy tu na myśli sytuację, w której zgoda na zawarcie związku małżeńskiego obarczona była wadami oświadczenia woli np. wyrażona została pod wpływem strachu, błędu co do osoby (jej prawdziwej tożsamości), z którą bierze się ślub, czy brak wiedzy kanonicznej o małżeństwie.

Jakie są różnice między rozwodem kościelnym a cywilnym?

Warto zastanowić się, jakie są różnice między rozwodem cywilnym a kościelnym unieważnieniem małżeństwa. Różnice te są bowiem bardzo znaczne. Już sama podstawa prawna orzeczenia rozwodu i unieważnienia małżeństwa kościelnego jest zupełnie inna. W przypadku rozwodu postępowanie sądowe prowadzone jest przed sądem cywilnym  w oparciu o przepisy postępowania cywilnego oraz kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Procedura unieważnienia małżeństwa kościelnego przebiega natomiast w oparciu o przepisy prawa kanonicznego, a samo postępowanie prowadzi sąd kościelny.

Inny jest też skutek orzeczenia rozwodu, a inny unieważnienia małżeństwa kościelnego. Nieważność małżeństwa kościelnego prowadzi do uznania, że sakrament małżeństwa nigdy nie został ważnie zawarty. W przypadku rozwodu sąd orzeka o rozwiązaniu małżeństwa w dacie uprawomocnienia się wyroku rozwodowego. Oznacza to, że małżeństwo uważa się za istniejące w przeszłości, a rozwód prowadzi do jego zakończenia.

Czytaj również: Rozwód w czasie pandemii może być nieważny

Czy można uzyskać rozwód kościelny w przypadku braku zgody partnera na rozwód cywilny?

Stwierdzenie nieważności małżeństwa kościelnego i rozwód cywilny to, jak zostało już wcześniej wskazane, dwie zupełnie różne instytucje. W związku z powyższym brak zgody partnera na rozwód cywilny w żadnym wypadku nie wpływa na możliwość (lub jej brak) stwierdzenia nieważności małżeństwa kościelnego. Co więcej, nawet wcześniejsze orzeczenie rozwodu cywilnego nie ma żadnego wpływu na los postępowania przed sądem kościelnym. Niejednokrotnie zdarza się, że pary, które rozwiodły się na gruncie prawa cywilnego, pozostają małżeństwem w myśl przepisów prawa kanonicznego.

Jeśli Twoje małżeństwo kościelne nie układa się, a szukasz rozwiązania zgodnego z nauką Kościoła, skontaktuj się z nami. Jako Kancelaria prawna Warszawa pomożemy Ci w procesie unieważnienia małżeństwa kościelnego:

  • Sprawdzimy, czy w Twojej sytuacji istnieje podstawa do unieważnienia małżeństwa.
  • Zbierzemy niezbędne dokumenty i dowody.
  • Przygotujemy pozew do sądu kościelnego i poprowadzimy Cię przez cały proces.
  • Zapewniamy poufność i rzetelną pomoc.

 

Adwokat rozwód Warszawa jest do Twojej dyspozycji.

Mecenas Adam Lutkowski

Mecenas Adam Lutkowski

Mecenas Adam Lutkowski jest Prezesem Zarządu w Kancelarii Prawnej Homines. Prawo ukończył na wydziale Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji. Specjalizuje się w szeroko rozumianym prawie cywilnym, ze szczególny uwzględnieniem zagadnień związanych z rozwodami, spadkami oraz upadłością konsumencką. Jako zwolennik stałego rozwoju podjął również studia na warszawskiej uczelni - „Wszechnicy Polskiej” Akademii Nauk Stosowanych, gdzie ukończył filologię hiszpańską. Uczestnik wielu konferencji naukowych z zakresu prawa, nieustannie poszerzający swoje kompetencje. Obecnie pracuje nad rozprawą doktorską kończącą się nadaniem naukowego stopnia doktora nauk prawnych.