Rozwód ma daleko idące skutki prawne gdyż prowadzi do ustania stosunku małżeństwa. Typową sytuacją jest ta, w której obydwoje małżonkowie są obywatelami polskimi. W dzisiejszym świecie, w którym podróżowanie z kraju do kraju stało się normą coraz częściej jednak zdarza się, że w związek małżeński wchodzą osoby z różnym obywatelstwem.
Jak przebiega podział majątku międzynarodowego? Jak w ogóle wyglądają kwestie prawne przy rozwodzie z obcokrajowcem? To pytania, które w naturalny sposób przychodzą na myśl wszystkim tym, którzy myślą o rozwodzie z małżonkiem obcokrajowcem. Kwestie te wymagają głębszego zastanowienia i analizy konkretnego przypadku. Stąd też w sprawach tego rodzaju dobrym pomysłem jest skorzystanie z usług specjalisty jakim jest adwokat rozwód Warszawa.
Niniejszy wpis poświęcony będzie takim zagadnieniom jak to w jaki sposób kształtują się międzynarodowe aspekty rozwodu, jaki jest podział aktywów w małżeństwach mieszanych, jak wygląda rozstrzyganie sporów majątkowych z obcokrajowcem, czy jakie są zasady podziału majątku transgranicznego? Czy majątek za granicą podlega podziałowi w rozwodzie? Jak wygląda rozwód z cudzoziemcem w Polsce?
Jakie są trudności przy podziale majątku z obcokrajowcem?
Rozwód z cudzoziemcem a podział majątku w Polsce – sprawy tego rodzaju mogą generować niemałe problemy. Przede wszystkim wszędzie tam gdzie mamy styczność z obcokrajowcem pojawia się problem jakie prawo należy stosować. Niezależnie od tego, czy mowa o rozwodzie, czy podziale majątku z obcokrajowcem trzeba więc ustalić właściwe prawo oraz jurysdykcję.
W tym miejscu warto zauważyć, że prawo właściwe, a właściwa jurysdykcja to dwa zupełnie odrębne pojęcia. Mówiąc o właściwym prawie mamy na myśli przepisy ustaw jakiego kraju będziemy stosować. W przypadku jurysdykcji, wskazujemy sąd jakiego kraju będzie rozpoznawał sprawę. Może więc np. zdarzyć się tak, że sąd polski będzie rozstrzygał sprawę w oparciu o przepisy innego państwa.
Czy rozwód z cudzoziemcem wymaga dodatkowych formalności?
Rozwód z obcokrajowcem powinien rozpocząć się od analizy właściwego prawa i jurysdykcji. Może być to znacznie trudniejsze, niż w przypadku rozwodu między małżonkami – Polakami.
W zakresie jurysdykcji do rozwodu między obywatelami różnych krajów UE warto posłużyć się art. 3 ust. 1 lit. a Rozporządzenia Rady (WE) nr 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 r. dotyczącego jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskie. Zgodnie z tym przepisem w sprawach orzeczeń dotyczących rozwodu, separacji lub unieważnienia małżeństwa jurysdykcję mają sądy państwa członkowskiego: na którego terytorium:
- oboje małżonkowie mają zwykły pobyt, lub;
- małżonkowie mieli ostatnio oboje zwykły pobyt, o ile jedno z nich ma tam nadal zwykły pobyt, lub;
- strona przeciwna ma zwykły pobyt, lub;
- w przypadku wspólnego pozwu lub wniosku jedno z małżonków ma zwykły pobyt, lub;
- powód lub wnioskodawca ma zwykły pobyt, jeżeli przebywał tam od przynajmniej roku bezpośrednio przed wniesieniem pozwu lub wniosku, lub ;
- powód lub wnioskodawca ma zwykły pobyt, jeżeli przebywał tam przynajmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wniesieniem pozwu lub wniosku i jest obywatelem tego państwa członkowskiego lub, w przypadku Zjednoczonego Królestwa i Irlandii, ma tam swój „domicile”.
Jeżeli analizujemy kwestie rozwodu, gdzie w małżeństwie tylko jeden małżonek ma obywatelstwo kraju UE, należy oprzeć się o art. 11031 § 1 KPC, który stanowi, że sprawy małżeńskie oraz sprawy dotyczące małżeńskich stosunków majątkowych należą do jurysdykcji krajowej także wtedy, gdy:
1) oboje małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania lub ostatnie miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli jedno z nich nadal ma miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
2) małżonek będący powodem ma co najmniej od roku bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
3) małżonek będący powodem jest obywatelem polskim i ma co najmniej od sześciu miesięcy bezpośrednio przed wszczęciem postępowania miejsce zamieszkania lub miejsce zwykłego pobytu w Rzeczypospolitej Polskiej, lub
4) oboje małżonkowie są obywatelami polskimi.
Czy obywatelstwo wpływa na prawo rozwodowe?
Tak, obywatelstwo ma wpływ na prawo rozwodowe. Kwestie właściwości takiego prawa reguluje ustawa prawo prywatne międzynarodowe. Jej art. 54 ust. Stanowi, że rozwiązanie małżeństwa podlega wspólnemu prawu ojczystemu małżonków z chwili żądania rozwiązania małżeństwa. W braku wspólnego prawa ojczystego zgodnie z ust. 2 właściwe jest prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mają w chwili żądania rozwiązania małżeństwa miejsce zamieszkania, a jeżeli małżonkowie nie mają w chwili żądania rozwiązania małżeństwa wspólnego miejsca zamieszkania – prawo państwa, w którym oboje małżonkowie mieli ostatnio miejsce wspólnego zwykłego pobytu, jeżeli jedno z nich ma w nim nadal miejsce zwykłego pobytu. Tym samym we wszystkich innych wypadkach należy stosować prawo polskie.
