Kiedy zdecydować się na rozwód, a kiedy na separację?
Zdarza się, że małżonkowie nie dogadując się ze sobą, a jednocześnie nie będąc gotowymi na definitywne zakończenie związku poprzez rozwód, decydują się na separację. Separacja ma dać czas małżonkom na podjęcie decyzji co do dalszych losów ich związku. Z czym wiąże się separacja? Czym różni się separacja od rozwodu? Jak wygląda rozwód po orzeczeniu separacji? Poniższy artykuł odpowie na te i inne pytania.
Czytaj również: Rozwód krok po kroku
Kilka słów wstępu o separacji
Separacja to stan kiedy małżonkowie żyją w rozłączeniu. Separacja może być faktyczna, wówczas z prawnego punktu widzenia nic się dla stron nie zmienia. Mimo życia oddzielnie strony dalej łączy wspólność majątkowa. Inaczej jest w przypadku separacji sądowej (formalnej). Separacja sądowa ma co do zasady skutki podobne do rozwodu, z pewnymi różnicami, o których poniżej.
Czym różni się separacja od rozwodu?
Przede wszystkim orzeczenie separacji nie powoduje ustania związku małżeńskiego. Będąc w separacji, nie można zatem zawrzeć kolejnego małżeństwa. Separacja, podobnie jak i rozwód, powoduje, że między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa.
Jedną z różnic między rozwodem a separacją jest to, że orzekając rozwód musi nastąpić trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. W przypadku separacji wystarczające jest, aby rozkład ten był zupełny. Kolejna odmienność dotyczy możliwości zniesienia rozwodu i separacji. W przypadku gdy sąd orzeknie separację, małżonkowie mają możliwość jej zniesienia. Natomiast orzeczenie rozwodu definitywnie kończy związek małżeński. Oczywiście nie ma przeszkód, aby małżonkowie nawet po orzeczeniu rozwodu dalej żyli razem, a nawet zawarli ponownie związek małżeński.
Pewna różnica istnieje także w obowiązkach małżonków. Jeżeli sąd orzeknie separację, małżonkowie dalej mają wobec siebie obowiązek wzajemnej pomocy, o ile wymagają tego względy słuszności. Po orzeczeniu rozwodu ten obowiązek wygasa. Oczywiście jest to co innego niż obowiązek alimentacyjny, który istnieje zarówno po rozwodzie, jak i separacji.
Warto wskazać, że postępowanie o rozwód toczy się w trybie procesowym, zaś postępowanie o separację może toczyć się także w postępowaniu nieprocesowym, jeżeli strony są zgodne co do orzeczenia separacji i nie posiadają małoletnich dzieci.
Rozwód po separacji
W wielu przypadkach małżonkowie po orzeczeniu przez sąd separacji składają do sądu pozew rozwodowy. Wskazać należy, że nie ma określonego czas, przez jaki separacja ma trwać. Może to być miesiąc, a może też być to kilkanaście lat. Rozwód po dłuższym czasie od orzeczenia separacji często wiąże się z mniejszymi emocjami. Małżonkowie często przywykli już do nowej rzeczywistości, w której funkcjonują oddzielnie. Jednak podkreślić należy, że nawet po kilkunastu latach od orzeczenia rozwodu nadal można żądać orzeczenia o wyłącznej winie małżonka. Upływ czasu może jednak utrudnić postępowania dowodowe, w szczególności jeżeli opiera się ono w głównej mierze na zeznaniach świadków.
Niezależnie od tego, po jakim czasie od orzeczenia separacji wnosimy pozew rozwodowy, zawsze należy wykazać, że między małżonkami nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia.
O czym orzeka sąd przy rozwodzie?
Należy odnotować, że zarówno przy rozwodzie, jak i separacji sąd orzeka o winie w rozpadzie małżeństwa. Możliwe jest orzeczenie rozwodu z winy małżonka, z winy obojga małżonków, ale także, na zgodne żądanie małżonków, bez orzekania o winie. Sąd orzeka również o władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, alimentach i kontaktach. Orzekając w przedmiocie władzy rodzicielskiej i kontaktów sąd kieruje się dobrem dziecka. Natomiast przy orzekaniu o alimentach bierze pod uwagę usprawiedliwione potrzeby dziecka, ale również możliwości zarobkowe rodziców. W określonych przypadkach możliwe jest także orzeczenie o alimentach na rzecz małżonka.
Jakie są skutki rozwodu?
- Powstanie rozdzielności majątkowej – między stronami ustaje ustrój wspólności majątkowej z chwilę uprawomocnienia się wyroku rozwodowego.
- Brak dziedziczenia – rozwiedzeni małżonkowie nie dziedziczą po sobie z mocy ustawy.
- Brak domniemania pochodzenia potomstwa – jeżeli dziecko narodzi się po 300 dniach od chwili uzyskania wyroku rozwodowego, to były małżonek nie będzie uznany automatycznie za ojca dziecka.
- Orzeczenie o władzy rodzicielskiej i kontraktach z małoletnimi dziećmi.
- Orzeczenie o alimentach na rzecz dzieci, a niekiedy także na małżonka.
- Możliwość powrotu do nazwiska sprzed ślubu.
Pomoc adwokata zwiększa szansę na uzyskanie satysfakcjonującego wyniku sprawy, warto więc rozważyć skorzystanie z pomocy prawnej – kancelaria adwokacka Warszawa Śródmieście